Lễ Hội Đô Thị Nước Mặn Quy Nhơn
Đã từ lâu lắm rồi, từ đời này truyền sang đời khác. Câu ca dao về lễ hội đô thị Nước Mặn (có tên gọi khác là lễ hội Chùa Bà) được tổ chức hàng năm diễn ra trong 3 ngày (từ ngày 30 tháng giêng đến ngày mồng 1 và mồng 2 tháng 2) tại thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước, Quy Nhơn
Tháng giêng xem hội chùa Ông
Mà lòng nhấc nhổm chờ mong hội Bà
Ai đi buôn bán nơi xa
Lo về kịp hội quê nhà thường niên
Nói sơ về địa danh Tuy Phước, làng quê này nổi tiếng với nhiều lễ hội nhất tại Bình Định, Quy Nhơn. Là một huyện thuần nông nghiệp, trồng cây ăn quả, cây lâu năm cộng với công nghiệp khá phát triển.
Khoảng hơn 400 năm về trước, Cảng Nước Mặn thuộc phía nam của miền Trung khá nổi tiếng và thịnh vượng, lúc bấy giờ một bộ phận người Hoa từ Quảng Đông và Phúc Kiến di cư đến phố buôn bán rộng mở. Lễ hội Nước Mặn cũng được ra đời từ đó.
Đại điểm tổ chức lễ hội tại Chùa Bà, đánh dấu thành phố cảng đã và đang bước vào thời kỳ phồn vinh, và sầm uất nhất. Đồng thời cũng thể hiện tinh thần hội nhập, giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và nước ngoài.
Đây là một trong những lễ hội văn hóa tín ngưỡng độc đáo của người dân Quy Nhơn, Bình Định. Để tưởng nhớ tổ tiên, những đi trước đã phát triển và hình thành nên cảng Nước Mặn phồn thịnh, xứng tầm trên bảng đồ thương cảng thế giới.
Lễ hội Lễ hội đô thị Nước Mặn cũng bao gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ theo nghi thức truyền thống thờ cúng Thần Hoàng, và các vị thần trong đời sống tâm linh của cư dân vùng nước Mặn. Về phần hội, các hoạt động vui chơi giải trí phong phú, đan xen nét đẹp truyền thống và hiện đại tạo nên điểm nhấn độc đáo cho lễ hội.
Trong lễ hội có các trò đánh đu dân gian, kéo co, đấu võ, đấu vật, đánh cù, chọi gà, bắt vịt, thi nấu ăn, bịt mắt bắt cừu, thơ ca, hát bài chòi, trò đánh cờ người… mang đậm chất văn hóa Việt. Vào ban đêm, đường phố được người dân địa phương trang trí đèn lồng sáng cả một vùng trời. Các đoàn hát nổi tiếng trong tỉnh mời đến hát và biểu diễn tuồng (hát bội), và các nhà sư cũng đưa các phật tử đến biểu diễn điệu múa luc cúng.
Cũng như các lễ hội khác như lễ hội Chợ Gò Tuy Phước, lễ hội đua thuyền Quy Nhơn. Lễ hội đô thị Nước Mặn Quy Nhơn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống tinh thần của cư dân thành phố cảng Nước Mặn trước đây.
Mỗi lễ hội đều có những điểm nhấn độc đáo, thu hút sự quan tâm của người dân thành phố và cả nước, cũng như được du khách nước ngoài yêu thích.
